استاد محمدرفیع ضیایی محقق و کارتونیست نیمه‌َشب به علت حمله قلبی در خانه‌اش درگذشت.ایشان اولین پیشکسوتی بود که به گروه دنیای عجیب باور داشت و با حضور پر مهرش در هشتمین نمایشگاه گروه دنیای عجیب با عنوان مدرنیته از فعالیت های ما حمایت کرد . روحش شاد و یادش گرامی .

مراسم خاکسپاری این هنرمند فقید، شنبه پنجم تیرماه 1395 ساعت 10.30 صبح از مقابل خانه هنرمندان به سمت بهشت زهرا (س) برگزار خواهد شد. 

زندگینامه
محمدرفیع ضیایی درسال ۱۳۲۷ در شهر اِوز از توابع فارس به دنیا آمد. او از معدود کسانی است که علاوه بر کار عملی، به کار تئوری نیز دلمشغولی دارد. دلمشغولی اش هم حد و اندازه نمی‌شناسد: از نخستین کاریکاتورهایی که در ایران چاپ شده‌اند تا چاپ صدها مقاله تخصصی درباره کاریکاتور در ایران و جهان. شاید به جرات بتوان گفت پرکارترین کارتونیست در حوزه تئوری کارتون و کاریکاتور، محمد رفیع ضیایی است. او بیش از ۳۰ سال فعالیت مستمر مطبوعاتی دارد و علاوه بر آثار بی شماری که چاپ کرده، یک کارتونیست بسیار خوش قریحه را به جامعه کارتونیست‌ها اضافه کرده. لاله ضیایی را می‌گویم که همزمان با پدرش و پا به پای او در مطبوعات کار می‌کند. فعالیت‌های او به ترتیب شامل موارد زیر است: مجله هزارقصه، کارتون برای کودکان، عضو هیئت تحریریه مجله فکاهی و طنز فکاهیون، عضو هیئت تحریریه و معاون سردبیر در مجله فکاهی و طنز خورجین، عضو هیئت تحریریه در نشریات مؤسسه گل آقا در هفته نامه، ماهنامه، سالنامه گل آقا و کتاب کاریکاتور. همکاری مستمر با مجله کیهان کاریکاتور و مجله پیلبان، چاپ صدها مقاله تخصصی درباره کاریکاتور در ایران و جهان، چاپ بیش از ۲۵ کتاب برای کودکان و نوجوانان، چاپ چندین هزار کاریکاتور، طرح و کاریکاتور تزیینی در نشریات، مصور کردن چندین کتاب از طنزپردازان و فکاهی سرایان ایران، عضویت در شورای برنامه ریزی و هیئت انتخاب آثار کاریکاتور دوسالانه بین‌المللی تهران در چندین دوره، مسوول همایش بین‌المللی کاریکاتور تهران در دوره دوسالانه چهارم و پنجم، عضو هیئت داوران تخصصی انتخاب آثار طنزپردازان نوشتاری و تصویری برای انتخاب بهترین‌های مطبوعاتی در چندین دوره، عضو هیئت داوران مسابقه بین‌المللی کاریکاتور «گفت وگوی تمدن‌ها» مؤسسه گل آقا در سال ۱۳۷۹، عضو هیئت داوران مسابقه بین‌المللی کاریکاتور «راه و سفر» مؤسسه گل آقا، دبیر نخستین مسابقه کاریکاتور دریایی کشور، عضو هیئت داوران مسابقه اینترنتی «فلسطینی خانه ندارد» سال ۱۳۸۳، دریافت جایزه ویژه سی ویکمین مسابقه اسکوپیه سال ۱۹۹۹، دریافت مدال برنز و دیپلم افتخار – جایزه شهر تولینتیو سال ۲۰۰۳، دریافت جایزه دوم شانزدهمین مسابقه اولنس بلژیک سال ۲۰۰۴ و کلی افتخارات دیگر که فضای محدود ستون اجازه ذکر همه آنها را نداد.

خلاصه ای از فعالیت هایش شامل :

- مجله هزارقصه ،‌ کارتون برای کودکان
- عضو هیات تحریریه مجله فکاهی و طنز فکاهیون
- عضو هیات تحریریه و معاون سردبیر در مجله فکاهی و طنز خورجین ‌
- عضو هیات تحریریه در نشریات مؤسسه گل آقا در هفته نامه ، ماهنامه ، سالنامه گل آقا و کتاب کاریکاتور .
- همکاری مستمر با مجله کیهان کاریکاتور و مجله پیلبان
- چاپ صدها مقاله تخصصی در مورد کاریکاتور در ایران و جهان
- چاپ بیش از 25 کتاب برای کودکان و نوجوانان
- چاپ چندین هزار کاریکاتور ، طرح و کاریکاتور تزیینی در نشریات
- مصور کردن چندین کتاب از طنزپردازان و فکاهی سرایان ایران
- عضویت در شورای برنامه ریزی کاریکاتور دوسالانه بین المللی تهران در چندین دوره
- عضویت در هیات انتخاب آثار کاریکاتور دوسالانه بین المللی تهران در چندین دوره
- مسؤل همایش بین المللی کاریکاتور تهران در دوره دوسالانه چهارم
- مسؤل همایش بین المللی کاریکاتور تهران در دوره دوسالانه پنجم
- عضو هیات داوران تخصصی انتخاب آثار طنز پردازان نوشتاری و تصویری برای انتخاب بهترین های مطبوعاتی در چندین دوره
- عضو هیات داوران مسابقه بین المللی کاریکاتور « گفتگوی تمدن ها » موسسه گل آقا در سال 1379
- عضو هیات داوران مسابقه بین المللی کاریکاتور « راه و سفر » موسسه گل آقا
- دبیر اولین مسابقه کاریکاتور دریایی کشور
- عضو هیات داوران مسابقه اینترنتی « فلسطینی خانه ندارد » سال 1383
- دریافت چندین جایزه داخلی در زمینه طنز و کاریکاتور
- دریافت جایزه ویژه سی ویکمین مسابقه اسکوپیه سال 1999
- دریافت مدال برنز و دیپلم افتخار – جایزه شهر تولینتیو ، برای شرکت در بیست ودومین مسابقه کاریکاتور تولینتیو با موضوع مهاجرت سال 2003
- دریافت جایزه دوم شانزدهمین مسابقه اولنس بلژیک سال 2004
- انتشار مجموعه داستان « آدم اینجوری » جلد اول شامل 25 داستان کوتاه طنز برای کودکان و نوجوانان ، سال 1382 . انتشارات چرخ و فلک
- انتشار مجموعه داستان « آدم اینجوری» جلد دوم شامل 29 داستان کوتاه طنز برای کودکان و نوجوانان ، سال 1382 . انتشارات چرخ و فلک . این دو جلد کتاب توسط کتابخانه بین المللی مونیخ ، به عنوان کتاب های برگزیده جهان برای کودکان و نوجوانان در سال 2007 انتخاب شد . توضیح این که در این سال 6 کتاب به عنوان کتاب های برگزیده انتخاب شده است .
- انتشار مجموعه داستان « قصه های عجیب و غریب » شامل 23 داستان کوتاه طنز برای کودکان و نوجوانان ، در سال1384 انتشارات چرخ و فلک
- تالیف کتاب « پرونده کاریکاتور » در دو جلد ، شرحی بر کاریکاتور ایران و جهان ، منتشر شده توسط پژوهشکده حوزه هنری و انتشارات سوره مهر . سال 1388
- عضو هیات داوران هشتمین جشنواره مطبوعات کودکان و نوجوانان در رشته کاریکاتور
- برنده نخستین دوره کتاب سال طنز در آذر ماه 1386 ، از طرف دفتر طنز حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی
- تقدیر شده به عنوان پیشکسوت در رشته کاریکاتور در هشتمین دوسالانه بین المللی کاریکاتور تهران 1386
- انتشار کتاب « لطیفه های تصویری و نوشتاری چگونه ساخته می شوند» توسط محمدرفیع ضیایی و غلامرضا کیانی در سال 1387
- تصویرگری مجموعه چهار جلدی لطیفه های کوتاه با عنوان « خنده های شکلاتی » ، سال 1387
- عضو هیات داوران دومین جشنواره سینمای کمدی ایران (موسسه گل آقا ) مهر 1387
- دریافت جایزه به عنوان نفر دوم طنز در پنجمین جشنواره مطبوعات در حوزه شهری آبان 1387

مقاله ها :

1.
کاریکاتور و کارتون های سیاسی در ایران - 2
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1389 - شماره 223 و 224 (4 صفحه - از 36 تا 39)
2.
کاریکاتورها و کارتون های سیاسی در ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1389 - شماره 221 و 222 (2 صفحه - از 32 تا 33)
3.
کاریکاتورهای حسین شیخ در روزنامه فکاهی - انتقادی ناهید
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1389 - شماره 219 و 220 (4 صفحه - از 38 تا 41)
4.
شیرین کاری، خنده، شوخی و فکاهیات در کاریکاتور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1387 - شماره 193 و 194 (4 صفحه - از 40 تا 43)
5.
درهم ریختگی تعاریف در گونه های مختلف کارتون و کاریکاتور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1386 - شماره 189 و 190 (4 صفحه - از 40 تا 43)
6.
فن - تکنیک و چگونگی به کارگیری آن از سوی کاریکاتوریست ها
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1386 - شماره 187 و 188 (4 صفحه - از 42 تا 45)
7.
محتوا در کاریکاتور و کارتون (2)
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1386 - شماره 185 و 186 (3 صفحه - از 35 تا 37)
8.
محتوا در کاریکاتور و کارتون (1)
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1386 - شماره 183 و 184 (3 صفحه - از 36 تا 38)
9.
فرم و منطق کاریکاتوری
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1386 - شماره 181 و 182 (8 صفحه - از 10 تا 17)
10.
هاراگیری و طنز سیاه در کارتون
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1385 - شماره 175 و 176 (4 صفحه - از 48 تا 51)
11.
کارتونیست های کلاسیک جهان
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1385 - شماره 173 و 174 (6 صفحه - از 46 تا 51)
12.
گارگوئل ها؛ مجسمه های کاریکاتور جهان
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1385 - شماره 171 و 172 (3 صفحه - از 43 تا 45)
13.
رمزخوانی در نمادهای کاریکاتور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1385 - شماره 169 و 170 (3 صفحه - از 41 تا 43)
14.
«حق» و کاریکاتوریست ها
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1384 - شماره 167 و 168 (6 صفحه - از 48 تا 53)
15.
دو کلمه حرف حساب و فرهنگ مردم
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: فرهنگ مردم » زمستان 1384 - شماره 16 (10 صفحه - از 84 تا 93)
16.
مبانی شناخت طنز سیاه/ قسمت پنجم
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1384 - شماره 161 و 162 (3 صفحه - از 50 تا 52)
17.
مبانی شناخت طنز سیاه/ قسمت چهارم
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1384 - شماره 159 و 160 (3 صفحه - از 52 تا 54)
18.
مبانی شناخت طنز سیاه/ قسمت سوم
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1384 - شماره 157 و 158 (2 صفحه - از 50 تا 51)
19.
مبانی شناخت طنز سیاه/ قسمت دوم
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1383 - شماره 155 و 156 (3 صفحه - از 50 تا 52)
20.
نشست در خانه کاریکاتور
مصاحبه شونده: شهیدی،داود؛ رفیع ضیایی،محمد؛ عبدی،بهمن؛ دوست محمدی،محمد رضا؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1383 - شماره 153 و 154 (8 صفحه - از 46 تا 53)
21.
مبانی شناخت طنز سیاه
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1383 - شماره 153 و 154 (2 صفحه - از 54 تا 55)
22.
چند ویژگی در چاپ نشریات انتقادی و طنز و فکاهی در ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1383 - شماره 151 و 152 (3 صفحه - از 58 تا 60)
23.
کمیک استریپ های اولیه
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1383 - شماره 149 و 150 (2 صفحه - از 54 تا 55)
24.
یافتن زمینه هایی از کمیک استریپ در گراور سازی کهن ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1383 - شماره 147 و 148 (2 صفحه - از 56 تا 57)
25.
یافتن زمانی برای شروع کمیک استریپ در ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1383 - شماره 145 و 146 (4 صفحه - از 52 تا 55)
26.
شروع لیتوگرافی و چاپ تصویر به وسیله چاپ مسطح
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1382 - شماره 143 و 144 (2 صفحه - از 46 تا 47)
27.
وقایع اتفاقیه کاریکاتور ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1382 - شماره 141 و 142 (2 صفحه - از 38 تا 39)
28.
روزنامه های مصور قبل از شروع کاریکاتور در ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1382 - شماره 139 و 140 (2 صفحه - از 42 تا 43)
29.
آغاز کاریکاتور در ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1382 - شماره 137 و 138 (2 صفحه - از 38 تا 39)
30.
افسانه اسب وحشی
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1382 - شماره 135 و 136 (21 صفحه - از 23 تا 43)
31.
تصویر سازی در نشریات گذشته ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1382 - شماره 135 و 136 (2 صفحه - از 44 تا 45)
32.
روایت تصویری تاریخ ایران!
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1382 - شماره 133 و 134 (2 صفحه - از 40 تا 41)
33.
کاریکاتور گذشته ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1381 - شماره 131 و 132 (2 صفحه - از 40 تا 41)
34.
شیوه تلفیق کاریکاتور چهره و کارتون
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1381 - شماره 129 و 130 (2 صفحه - از 42 تا 43)
35.
گروس تاریخ نگار تصویری
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1381 - شماره 127 و 128 (2 صفحه - از 40 تا 41)
36.
سیمپلی سی سی موس و کاریکاتوریست های آلمان
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1381 - شماره 123 و 124 (2 صفحه - از 38 تا 39)
37.
عصر شاری واری!
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1380 - شماره 119 و 120 (2 صفحه - از 52 تا 53)
38.
سنت کاریکاتور آلمان
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1380 - شماره 117 و 118 (2 صفحه - از 38 تا 39)
39.
کاریکاتور ایران پیام دار و جهانی
مصاحبه کننده: ضیایی،لاله؛ رفیع ضیایی،محمد؛ مصاحبه شونده: صابری،کیومرث؛
مجله: کتاب ماه هنر » خرداد و تیر 1380 - شماره 33 و 34 (8 صفحه - از 65 تا 72)
40.
شیوه های نقدنویسی کاریکاتور ایران
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کتاب ماه هنر » خرداد و تیر 1380 - شماره 33 و 34 (7 صفحه - از 112 تا 118)
41.
کاریکاتور و مدرنیته
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1379 - شماره 105 و 106 (2 صفحه - از 42 تا 43)
42.
کاریکاتور در عصر مدرنیته
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1379 - شماره 101 و 102 (2 صفحه - از 44 تا 45)
43.
کاریکاتور و مدرنیته
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1379 - شماره 99 و 100 (3 صفحه - از 51 تا 53)
44.
رمزگشایی در کاریکاتور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1379 - شماره 97 و 98 (4 صفحه - از 42 تا 45)
45.
از شور تا شعور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1378 - شماره 95 و 96 (1 صفحه - از 4 تا 4)
46.
سایه یا شبح
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » بهمن و اسفند 1378 - شماره 95 و 96 (2 صفحه - از 46 تا 47)
47.
سیما شناسی و کاریکاتور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1378 - شماره 93 و 94 (2 صفحه - از 40 تا 41)
48.
نمادهای شخصی و قومی
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1378 - شماره 91 و 92 (2 صفحه - از 40 تا 41)
49.
بحران معنا
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1378 - شماره 87 و 88 (2 صفحه - از 44 تا 45)
50.
تخیل هنرمندانه
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » اردیبهشت 1378 - شماره 85 و 86 (2 صفحه - از 42 تا 43)
51.
عنصر دوم اشیاء!
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » آذر و دی 1377 - شماره 81 و 82 (2 صفحه - از 44 تا 45)
52.
چقدر باید اغراق کرد؟
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مهر و آبان 1377 - شماره 79 و 80 (2 صفحه - از 46 تا 47)
53.
طنز و گروتسک
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » مرداد و شهریور 1377 - شماره 77 و 78 (2 صفحه - از 16 تا 17)
54.
گروتسک چیست؟
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد و تیر 1377 - شماره 75 و 76 (2 صفحه - از 18 تا 19)
55.
گروتسک در کاریکاتور
نویسنده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » فروردین و اردیبهشت 1377 - شماره 73 و 74 (3 صفحه - از 22 تا 24)
56.
کاریکاتور هنری هدفدار
مصاحبه کننده: بختیاری،مرتضی؛ مصاحبه شونده: رفیع ضیایی،محمد؛
مجله: کیهان کاریکاتور » خرداد 1373 - شماره 27 (8 صفحه - از 6 تا 13)

منبع خبر : گروه دنیای عجیب و سایت ایران کارتون

پنجشنبه 3 تیرماه 1395