فرح یوسفی، همسر مرحوم پرویز کلانتری، با تأیید خبر درگذشت این نقاش، تصویرگر و نویسنده پیشکسوت در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، زمان درگذشت او را شامگاه جمعه، 31 اردیبهشت‌ماه اعلام کرد.

کلانتری درپی عارضه مغزی و قلبی که در سال 1393 برایش اتفاق افتاد و ضعف بدنی از دنیا رفت.

پرویز کلانتری متولد یکم فروردین ۱۳۱۰، نقاش، طراح، نویسنده و روزنامه‌نگار بود. او در سال ۱۳۳۰ وارد دانشکده هنرهای زیبای تهران شد و در سال ۱۳۳۸ در رشته هنرهای تجسمی دانش‌آموخته شد. کلانتری در دانشکده با همایون صنعتی‌زاده، رئیس دانشکده هنرهای زیبا آشنا شد و این آشنایی موجب راهیابی او به مؤسسه انتشاراتی فرانکلین، ناشر کتاب‌های درسی و نشریه پیک شد. به این ترتیب او به تصویرگری کتاب‌های درسی روی آورد. او در سال ۱۳۳۴ به استخدام سازمان برنامه و بودجه درآمد و تا سال ۱۳۴۷ که به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتقل شد، در آن سازمان فعالیت داشت.

به گزارش خبرنگار سرویس هنرهای تجسمی ایسنا، آذرماه سال 93 بود که پرویز کلانتری - نقاش و تصویرگر پیشکسوت - به‌دلیل عارضه‌ی مغزی به بیمارستان منتقل و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد. 10 روز پس از این اتفاق، چند لخته خون در قلب کلانتری گرفتگی ایجاد کرد و روند درمان و بستری شدنش در بیمارستان طولانی‌تر شد. پس از به ثبات رسیدن وضعیت کلانتری، با نظر پزشکان معالج، او را به خانه منتقل کردند. این هنرمند شامگاه 31 اردیبهشت‌ماه در سن 85 سالگی در خانه‌اش برای همیشه خاموش شد و جامعه‌ی هنری ایران را تنها گذاشت.

همه کلانتری را به شوخ‌طبعی و انرژی فوق‌العاده‌ای که داشت می‌شناختند. او تا قبل از بروز عارضه‌ی مغزی در آذرماه 1393، در بیشتر نمایشگاه‌ها و رویدادهای هنری حضور پیدا می‌کرد و فعالیت پررنگی در محافل هنری داشت. به همین دلیل، وضعیت او پس از بیماری و بستری شدن در خانه، دوستان و همکارانش را خیلی تحت تأثیر قرار داد.

زمان و مکان تشییع پیکر «پرویز کلانتری» مشخص شد.

خانواده‌ی این هنرمند در آخرین تماس خبرنگار ایسنا، اعلام کرد که پیکر پرویز کلانتری ساعت 9 صبح روز دوشنبه، سوم خردادماه از مقابل خانه‌ی هنرمندان ایران تشییع می‌شود.

قرار است او پس از برگزاری مراسم تشییع، در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شود.

به گزارش ایسنا، آذرماه 1393 بود که پرویز کلانتری - نقاش و تصویرگر پیشکسوت - به‌دلیل عارضه‌ی مغزی به بیمارستان منتقل و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد. 10 روز پس از این اتفاق، چند لخته خون در قلب کلانتری گرفتگی ایجاد کرد و روند درمان و بستری شدنش در بیمارستان طولانی‌تر شد. پس از به ثبات رسیدن وضعیت کلانتری، با نظر پزشکان معالج، او را به خانه منتقل کردند. این هنرمند شامگاه 31 اردیبهشت‌ماه در سن 85 سالگی در خانه‌اش برای همیشه خاموش شد.

فرح یوسفی - همسر این هنرمند - در زمان بیماری کلانتری گفته بود: هنوز هم وقتی کسی برای دیدن پرویز می‌آید، او با وجود وضعیتی که دارد، با چشمانی مهربان و صورتی پر از لبخند، به او نگاه می‌کند. درک بسیار بالا و هوش زیاد، ویژگی‌های شخصیتی پرویز هستند که هنوز هم آن‌ها را حفظ کرده است. من تا به حال کسی را مانند او متواضع و مهربان ندیده‌ام. هنوز هم کودکی در وجود پرویز زنده است و به نظر من، بهترین ویژگی هر انسانی به‌جز این، چیز دیگری نمی‌تواند باشد.

پرویز کلانتری اواخر عمرش وضعیت چندان مناسبی نداشت. او دوماه آخر، دیگر قادر به خوردن آب و غذا از طریق دهان نبود. به گفته‌ی همسرش این وضعیت برای مرد قوی و شوخ‌طبع هنرهای تجسمی ایران، وضعیت سختی بود و روحش را نیز تحت تأثیر قرار داده و پژمرده شده بود.

چندماه پس از بروز عارضه‌ی قلبی و مغزی در کلانتری، دوستان و همکاران این هنرمند فروردین‌ماه 1394 به بهانه‌ی برپایی یک نمایشگاه هنری در گالری «آشیان نقش و مهر» دور یکدیگر جمع شدند و برای سلامتی‌اش دعا کردند.

ناصر فکوهی - استاد رشته انسان‌شناسی دانشگاه تهران و رئیس مؤسسه انسان‌شناسی و فرهنگ - در این مراسم درباره‌ی شخصیت این هنرمند گفته بود: زمانی که می‌خواستم با پرویز کلانتری مصاحبه کنم، از او پرسیدم می‌دانید از کی با شما آشنا شدم؟ از زمانی که یک بچه هفت - هشت ساله بودم. من و هم‌نسلانم خود را مدیون او می‌دانیم، چون روستا و عشایر را با نقاشی‌های کلانتری شناختیم. ما بچه‌های شهری بودیم که هرگز عشایر را ندیده بودیم و او با نقاشی‌هایش، آن‌ها را به ما نشان داد.

این استاد دانشگاه همچنین اظهار کرده بود: در همان مصاحبه نه به این صراحت، اما به نوعی این حرف شوک‌آور را گفتم که ما بچه‌ها نه‌تنها آن موقع، بلکه همین حالا هم از کتاب‌های درسی متنفر بودیم. نقاشی‌هایی که کلانتری از کوروش و داریوش و دربار ساسانی و هخامنشی کشیده بود، برای من از خود آن دربارها هم حتی اگر زمانی وجود داشتند، باارزش‌تر بود.

اکبر عالمی نیز در این مراسم درباره‌ی کلانتری گفته بود: کلانتری آدمی نبود که او را برای مکتب خاصی بدانیم. با این حال، آثار پرشکوه و جلال او بر در و دیوار سازمان ملل و موزه‌های بزرگ دنیا می‌درخشد. هر کس یک تابلو از او داشته باشد احساس می‌کند که یک ثروت مادی و معنوی حیرت‌آوری را در کنار خود دارد. کلانتری در یک کلمه افاده‌ای نیست، خاکی است و حسادت در وجود او جای ندارد. شاگردانش عاشق نفس او هستند و زیر سایه او قد ‌کشیدند. او فقط یک نقاش نیست، کاریکاتوریست و نویسنده هم هست و از هر پنجه‌اش یک هنر می‌بارد.

خسرو سینایی - کارگردان سینما - نیز در بزرگداشت این هنرمند اظهار کرده بود: از بودن در کنار کلانتری بسیار لذت بردم. اگرچه از معاشرت با او سیر نشدم، اما از تشنگی و عطشم کم کرد. در طول این سال‌ها که جوان‌ها به من رجوع می‌کنند و شک دارند که هنر را دنبال کنند یا نه، به آن‌ها می‌گویم اگر برای ثروتمند شدن و مشهور شدن می‌خواهید هنرمند شوید، این کار را نکنید، ولی اگر برای زیباتر زندگی کردن می‌خواهید هنرمند شوید حتما بروید. من دوستانی را در اطرافم می‌بینم که با هنر، زیباتر زندگی کردند و سعادتمند بودند و پرویز کلانتری یکی از آن‌هاست. فارغ از خیلی حس‌ها او با هنرش از زندگی لذت می‌برد و صداقتی که در کار داشت امضای کارهایش شد.

کامبیز درمبخش - کاریکاتوریست - نیز درباره‌ی کلانتری گفته است: او بخش بزرگی از هنر ایران را اشغال کرده و از هنرمندانی است که آثارش در سازمان ملل و یونسکو وجود دارد. سبک کاری او منحصربه‌فرد است و کلمات نمی‌توانند این هنرمند را تعریف کنند.

پرویز کلانتری تصویرگر تصویرهای آشنای «روباه و زاغ»، «حسنک کجایی؟»، «کوکب خانم» و «دهقان فداکار» برای بچه‌های دهه‌ی 60 است. یکی از معروف‌ترین کارهای این هنرمند برای کودکان، تصویرگری آلبوم «رنگین‌ کمون» با شعر و موسیقی ثمین باغچه‌بان است. آلبومی که برای کودکان دهه‌های گذشته پر از خاطره و تصویرهای شاد است. او شامگاه 31 اردیبهشت‌ماه براثر عوارض ناشی از یک دوره بیماری طولانی و ضعف شدید در خانه‌اش درگذشت.

آیدین آغداشلو با بیان این‌که از درگذشت پرویز کلانتری بسیار متأثر شدم، گفت: او یک نقاش قصه‌گو بود. کلانتری در نقاشی‌هایش از عناصر ساده زندگی روستایی و آدم‌های ساده استفاده می‌کرد و این موضوع از قلب رئوف او برمی‌آمد.

این نقاش در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس هنرهای تجسمی ایسنا، درپی درگذشت پرویز کلانتری - نقاش و تصویرگر - اظهار کرد: او به نسلی از هنرمندان تعلق داشت که همه با هم همکاری، همدلی و همراهی داشتند. او در طول عمر پربارش توانست هم به شیوه شخصی خودش دست پیدا کند و هم با نیرویی مافوق تصور، تعداد زیادی اثر خلق کند. این پرکاری و پرباری نصیب هر نقاشی نمی‌شود.

او ادامه داد: کلانتری یک نقاش و تصویرگر حرفه‌ای بود و در تمام عمرش به این عنوان شناخته می‌شد. البته او نویسنده قابلی هم بود و بسیار شیرین موضوعات را به دور از پیچیدگی‌ها می‌نوشت. امیدوارم مقالات و آثار ادبی او چاپ شود تا در کنار آثار نقاشی، نوشته‌های او هم برای ما باقی بماند.

آغداشلو با اشاره به این‌که کلانتری در هنر مدرن ایران، جایگاه عمده و قابل توجهی دارد، گفت: تصویرگری‌های او تأثیر بسیار قابل توجهی بر نسل‌های بعدی در این زمینه کار داشت. این اتفاق مهمی است و یک نقاش مهم می‌تواند چنین کاری را انجام دهد.

این نقاش اظهار کرد: اگر از بخش فنی کارهای کلانتری چشم‌پوشی کنیم که آثار او را غیرقابل تقلید کردند، باید در نقاشی‌ها و تصویرگری‌هایش به‌دنبال خود او بگردیم و ببینیم این پس‌زمینه‌های کاهگلی و زندگی‌های روستایی، از کجای شخصیت او نشأت گرفته‌اند. اگر او از این زندگی‌های ساده نقاشی می‌کشید، دلیلی بر ساده‌انگاری او نبود، بلکه کلانتری فردی پاک، باصفا و باسواد بود.

او بیان کرد: آخرین باری که او را در مراسم بزرگداشت محمدرضا شجریان دیدم، با خودم فکر کردم که او چگونه این معصومیت و صداقت را تحمل می‌کند و چگونه زیر بار این روح حساس خم نمی‌شود، اما این روح لطیف دوام آورد و سال‌ها حاصل داد. نیازی نیست تا با او معاشرت داشته باشی که این موضوع را درک کنی، کافی است تا به آثار کلانتری مراجعه کنی.

آغداشلو افزود: فکر نمی‌کنم وضعیت جهان با چنین پاکی‌هایی متحول شود؛ اما آثاری مانند آثار کلانتری قطعا در جایی که پیچیدگی‌های زندگی به افراد فشار می‌آورد، تأثیرگذار است. فقط باید به آثار او نگاه کنی و در میان سادگی آن‌ها، این را دریابی که پیروزی قطعا با پاکی است.

به گزارش ایسنا، پرویز کلانتری، نقاش و تصویرگر پیشکسوت، شامگاه 31 اردیبهشت‌ماه پس از تحمل یک دوره بیماری، در سن 85 سالگی درگذشت.

کلانتری، هنرمند نقاش، نویسنده و روزنامه‌نگار، متولد سال 1310 در زنجان و دانش‌آموخته‌ی دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. مدیریت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شرکت در نمایشگاه‌های گروهی و انفرادی متعدد در داخل و خارج از ایران و انتشار چند مجموعه داستان، بخشی از فعالیت‌های کلانتری بود. همچنین یکی از آثارش در فهرست تمبرهای ویژه‌ی سازمان ملل به چاپ رسیده و تابلوی مشهور «شهر ایرانی» او در مقر سازمان ملل در نایروبی قرار دارد.

او به‌جز نقاشی و تصویرگری، داستان‌نویسی و روزنامه‌نگاری را نیز تجربه کرد و فعالیت‌های هنری مختلفی را در کارنامه‌ی کاری خود به ثبت رساند.

علی مرادخانی معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با انتشار پیامی درگذشت استاد پرویز کلانتری را تسلیت گفت.

در متن پیام علی مرادخانی آمده است:
انا لله و انا الیه راجعون

خبر درگذشت استاد برجسته نقاشی و نویسنده تاریخ ایران زمین موجب تاسف و تاثر گردید.ایشان عمر پربرکت خود را در مسیراعتلاى هنر ایران عزیزصرف کردند وتصویرى که پرویز کلانترى از ایران در آثار خویش به یادگار گذاشت نام او را با نام سرزمینش پیوند خواهد زد و در تاریخ هنر ایران و درعرصه هاى بین الملل نیز جاودانه خواهد ساخت.

اینجانب با عرض تسلیت به جامعه هنری و فرهنگی کشور از خداوند متعال برای استاد فقید علو درجات و برای بازماندگان و ارادتمندان آن مرحوم شکیبائى و اجر مسالت دارم.

بنیاد رودکی در گذشت " پرویز کلانتری " را تسلیت گفت

در پی درگذشت هنرمند فقید نقاشی استاد " پرویز کلانتری " مدیر عامل بنیاد رودکی درپیامی فقدان درگذشت این هنرمند محجوب و متعهد را تسلیت گفت.

در متن پیام آمده است : " خبر در گذشت استاد کلانتری از هنرمندان پیشکسوت نقاشی، غباری از غم بر قاب چشم این کهن بوم و بر، به ویژه دوستداران هنرهای تجسمی نشاند.
امید که روح لطیفش قرین لطف و رحمت الهی بوده وصبر وشکیبایی درغم از دست دادن آن هنرمند فقید را به بازماندگانش اعطاء فرماید .

مجید ملانوروزی؛ مدیرکل هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران در پیام تسلیت برای درگذشت کلانتری نوشته است: پرویز کلانتری نقاش ارزشمند ایرانی با آثار نقاشی و تصویرسازی هایش به قابلیت فرهنگ و هنر ایران افزود و از سویی عمده آثار او روایتگر سنت ها، معماری و فرهنگ بومی است که این مشخصه نقش و جایگاه ویژه تری به کلانتری در فرهنگ ما داده است.

در ادامه پیام تسلیت ملانوروزی آمده است: نقاشی از بناها و فضاهای سنتی و روستایی و کویرهای ایران و استفاده از کاهگل در این آثار بیانگر توجه و تمرکز او بر فرهنگ و مشخصه های بومی است و از این راه کلانتری زمینه ها و فرصت هایی را برای شناساندن فرهنگ و هنر ایران فراهم کرد. تصویرسازی ها و نقاشی های کلانتری مصداق ها و نمونه هایی از آثار مبتنی بر فرهنگ بومی هستند که در دنیای امروز با نگاه خلاقانه و نو بیان شده اند.

مدیرکل هنرهای تجسمی در این پیام نوشته است: کلانتری چند دهه فعالیت مستمر و جدی در هنر ایران داشت و نام او با آثار و نوشته هایش همواره ماندگار است. فقدان این هنرمند گرانقدر را به خانواده اش، جامعه هنری و هنردوستان تسلیت می گویم.

مهدی افضلی مدیرعامل موسسه توسعه هنرهای معاصر درگذشت پرویز کلانتری نقاش، تصویرگر و نویسنده پیشکسوت را تسلیت گفت.

متن این پیام به شرح زیر است:

انا لله و انا الیه راجعون

با اندوه فراوان، خبر رسید که " استاد پرویز کلانتری" نیز از جمع اهالی هنر شریف هنرهای تجسمی کشور، رخت سفر بربست. پیشکسوتی فروتن از زمره‌ بزرگان هنر ایران زمین که با ذوقی لطیف روایت‌گر کویرها ایران بود و آثارش همواره پیوندهایی دلنشین و خاطره انگیز با روح و جان مردمان داشت.

درگذشت این هنرمند عزیز را به بازماندگان محترم او و نیز خانواده هنرهای تجسمی کشور تسلیت می‌گویم و از خداوند متعال برای آن مرحوم روحی شاد و آرام طلب دارم.

در پیام سیدعباس عظیمی آمده است:

بسم الله الرحمن الرحیم

إنا لله وإنا إلیه راجعون

"پرویز کلانتری" سال‌ها در زمینه هنر نقاشی و تصویرسازی آثار ارزشمندی را به تصویر کشید. وی که نویسنده‌ای چیره‌دست نیز بود پس از تحمل یک سال و نیم رنج و سختی عوارض ناشی از عارضه مغزی سرانجام شب گذشته جان به جان آفرین تسلیم کرد و به سوی خالق زیبایی‌ها پرکشید. من نیز با نهایت تاسف و تالم درگذشت این هنرمند را به نمایندگی از سوی اعضا، مدیران و کارکنان این موسسه به خانواده و دوستداران ایشان تسلیت عرض می‌کنم و از خداوند متعال برای ایشان علو درجات و مغفرت واسعه الهی مسألت دارم. روحش شاد و یادش گرامی باد.

براساس این گزارش، "پرویز کلانتری طالقانی" روز نخست فروردین ۱۳۱۰ در زنجان زاده شد. پدر و مادرش از اهالی طالقان بودند، اما به دلیل شغل پدر سال‌ها در زنجان اقامت داشتند، و پرویز نیز در زنجان متولد شد و تا سه سالگی در آن شهر زندگی کرد، وی از همان کودکی علاقه خود را به عالم رنگ و طرح نشان داد تا این‌که در سال ۱۳۳۰ وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۳۸ در رشته هنرهای تجسمی فارغ التحصیل شد و سپس به سبب آشنایی که در این مدت با "همایون صنعتی‌زاده" رییس وقت دانشکده هنر های زیبا به دست آورد به مؤسسه انتشاراتی "فرانکلین" ناشر کتاب‌های درسی و "نشریه پیک" وارد گشت تا به این ترتیب به تصویرگری کتاب‌های درسی نیز روی آورد. استخدام در سازمان برنامه و بودجه و همچنین کار و دوره ای مدیریت بر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از دیگر فعالیت های وی به حساب می‌آید.

او به نویسندگی و روزنامه‌نگاری نیز پرداخت و چند مجموعه داستان منتشر کرد، کتاب‌های "ولی افتاد مشکل‌ها"، "چهار روایت" و "نیچه نه، فقط بگو مشد اسماعیل" از جمله آثار اوست. همچنین مقالات هنری متعددی از این هنرمند درباره ارتباط هنر و هنرمند ایرانی، در نشریات ایرانی منتشرشده‌ است.

زنده‌یاد کلانتری از هنرمندان بنام "مکتب سقاخانه" به حساب می‌آمد و او را بیشتر به واسطه نقاشی خانه‌های کاهگلی‌اش به خاطر می‌آورند و به‌عنوان نقاش کویر نیز شناخته می‌شد. یک اثر از آثار این نقاش برجسته در فهرست تمبرهای ویژه سازمان ملل به چاپ رسیده‌ است. همچنین تابلوی مشهور "شهر ایرانی از نگاه نقاش ایرانی" او در مقر سازمان ملل قرار دارد.

پیام دکتر عیسی علیزاده، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران

دکتر عیسی علیزاده، مدیرعامل سازمان درگذشت پرویز کلانتری، نقاش کویرهای ایران را تسلیت گفت.

متن این پیام به شرح زیر است:

انا لله و انا الیه راجعون

با اندوه فراوان غم سنگین مرگ پرویز کلانتری نقاش ارزشمند ایرانی را به جامعه هنری تسلی می گویم، بی شک این هنرمند نقاش با تصویرسازی هایش به قابلیت فرهنگ و هنر ایران افزوده و به جد می توان او را روایتگر سنت ها، معماری و فرهنگ بومی دانست.
متاسفانه " استاد پرویز کلانتری" از جمع اهالی هنر شریف هنرهای تجسمی کشور، رخت سفر بربست؛ پیشکسوتی فروتن که قطعا باید اون را در زمره‌ بزرگان هنر ایران زمین گنجاند که با ذوقی لطیف روایت‌گر کویرها ایران بود و آثارش همواره پیوندهایی دلنشین و خاطره انگیز با روح و جان مردمان داشت
در ادامه پیام تسلیت مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهرن آمده است: کلانتری توجه به بناها و فضاهای سنتی و روستایی و کویرهای ایران و استفاده از کاهگل در آثار نقاشی کلانتری بیانگر توجه و تمرکز او بر فرهنگ و مشخصه های بومی بود و از این راه او زمینه ها و فرصت هایی را برای شناساندن فرهنگ و هنر ایران فراهم کرد.
دکتر علیزاده در این پیام نوشته است: نام استاد با آثار و نوشته هایش همواره ماندگار است. او چند دهه فعالیت مستمر و جدی در هنر ایران داشت و فقدان این هنرمند گرانقدر را به خانواده اش، جامعه هنری و هنردوستان تسلیت می گویم و از خداوند متعال برای آن مرحوم روحی شاد و آرام طلب دارم.

۰۲ خرداد ۱۳۹۵