ســی امین دوره نمایشگاه بین‎المللی کتاب تهران امســال یک میهمان ویــژه دارد، ایتالیا امســال میهمــان خاص نمایشــگاه کتاب در بخش بین‎الملل اســت و همین موضوع باعث شــد موسسه نمایشگاه‎های فرهنگی ایران در یک ابتکار و برای ایجاد تعامل بیشتر فرهنگی با این کشــور، دو تن از تصویرگران ایتالیایی را به ایران دعوت کند. 

این کارگاه‎های آموزشی دو میهمان دوست داشــتنی از کشــور ایتالیا داشت. سیمونه رئا تصویرگــر مــرد ایتالیایــی و آریانــا واریو تصویرگر زن ایتالیایی، دو اســتاد برجســته تصویرگری از ایتالیا بودند که مدرســان این کارگاه آموزشی بودند. 

هنر تصویرگران حرفه‎ای ایرانی باورنکردنی هستند 

آریانا وایــرو درباره تصویرگران ایرانی گفــت: «از زمان حضورمان در ایران در این کارگاه‎هــای آموزشــی بــا تصویرگــران متفاوتی آشــنا شــدیم کســانی که تازه راه تصویرگــری را آغاز کرده بودند و دوســت داشــتند در این مســیر تجربه کسب کنند و همچنیــن کســانی کــه از ســطح بالاتــری برخــوردار بودند، به همیــن دلیل نمی‎توانم بگویم تصویرگران ایرانی چطور هستند زیرا در هر محیطی اقســام مختلفی از استعدادها وجــود دارند که نمی‎توان آنها را انتخاب و گزینش کرد.» 

وی می‎افزایــد: «در ایــران و در ایــن کارگاه‎های آموزشــی کسانی بودند که تاثیر زیــادی بر روی من گذاشــتند و در عین حال افــرادی بودند که تاثیر کمتــری بر روی من داشتند و کارهایشان معمولی بود.»
ســؤال بعدی من درباره آشــنایی وایرو با تصویرگــران حرفه‎ای ایران پیش از ســفر به ایــران بود. وی در پاســخ به این پرســش از مرتضی زاهدی نقاش، تصویرگر، مجسمه ساز، معلم و نویســنده مقالات هنری نام می‎برد که قبل از ســفرش به ایران با این شخص آشنایی داشــته است و از یک خانم ایرانی به نام الهام کــه نام فامیلــش را یادش نمی‎آمــد، هم نام می‎برد، اما تاکید کرد این شــخص ایرانی که در زمینه حکاکی فعالیت می‎کند را می‎شناسد و نوع کارش را دوست دارد. 

باید یکبار دیگر به ایران سفر کنم

آریانا وایرو در پاسخ به این پرسش که چه جایگاهی برای تصویرگران حرفه‎ای ایران در جهــان قائل اســت، این طور پاســخ می‎دهد: «هنرمنــدان و تصویرگران حرفــه‎ای ایرانی عالی و باورنکردنی هســتند اگر تصویرگری را یــک زبان جهانی برای برقــراری ارتباط بدانیم که هر کســی می‎تواند آن را درک کند و تفســیر خودش را هم از آن داشــته باشد در این زمینه می‎توانیم بگوییم تصویرگران ایرانی بسیار قابل و عالی هستند.»

نظر وایرو را درباره ســفر به ایران می‎پرسم و او می‎گوید: «برای پاسخ به این پرسش باید یکبــار دیگر به ایــران بیایم و آن را ببینم زیرا ســفر مــا به ایــران یک ســفر کاری بــود نه توریستی و تمام وقت ما در این سفر به دیدار با افراد مختلف سپری شد و نتوانستیم ایران را ببینیــم و فقــط در تهران، آبــادان و اهواز در کارگاه‎های آموزشی شرکت کردیم و حتی در تهــران هم فرصت بازدید از مکان‎های دیدنی را پیدا نکردیم.» 

تصویرگران ایرانی ادبیات جهان و ایران را مطالعه کنند 

نظر آریانا وایرو را درباره تفاوت برگزاری کارگاه آموزشــی در تهران و آبادان پرسیدم که در جواب می‎گوید: «تنها تفاوت برگزاری کارگاه آموزشــی تهران و آبادان این بود که کارگاه آموزشــی تهــران دو روزه بــود و ما فرصت داشــتیم روز اول دوســتان را ببینیم و اتودهایــی زده شــود و درباره آنها اظهار نظر کنیــم و بعد از دیدن ایــن آثار بچه‎ها فرصت داشــتند کار خود را در منــزل تکمیل کنند و برای ارزیابی مجدد به کلاس بیاورند. در کل در تهران توانســتیم کار بهتــری را به نتیجه برســانیم اما در آبادان این فرصت یک روزه امکان کار و نتیجه بهتر را از ما سلب کرد.» 

در پایــان آریانا وایرو یــک توصیه برای تصویرگران ایرانی داشــت: «توصیه می‎کنم همه کســانی در این زمینــه فعالیت می‎کنند بسیار خودشان، دلشــان، مغز و ذهنشان را از هر آنچه دوســت دارند و حتی آنچه دوســت ندارند، تغذیه کنند. برای رســیدن به موفقیت، تصویرگران باید آثار نویســندگان در حوزه ادبیــات ایران و جهان را مطالعه کنند. توصیه می‎کنم بسیار بخوانند بسیار بنویسند و بسیار طراحی کنند.» 

ذهنیت کامل‎تری از تصویرگران ایرانی پیدا کردم

ســیمونه رئــا دیگر مــدرس ایــن کارگاه آمــوزش تصویرگــری بــود. در ابتــدا از او خواســتیم درباره ســابقه فعالیتــش در حوزه تصویرگری ســخن بگویــد، وی در این باره گفــت: «10ســال اســت کــه در زمینــه تصویرگــری فعالیت می‎کنــم و در آکادمی هنرهای زیبا این رشــته را خوانده‎ام و دوره‎ها و کرســی‎های آموزش زیادی برای افزایش مهارت در این زمینه پشت سر گذاشته‎ام. در رقابت‎های زیادی شــرکت کردم و در برخی از ایــن رقابت‎ها برگزیده شــدم و با منتخب شــدن در همین رقابت‎ها بود که باعث شد در دنیای انتشاراتی‎های ایتالیا شناخته شوم. من تصــور می‎کنم تصویرســازی تنها بیان یک متن به زبان تصویر نیســت بلکه تفســیر آن متــن در قالــب تصویر، نقش مهمــی در ارائه یک تصویرســازی خوب دارد و یک تصویرســاز حرفه‎ای باید بتواند خــودش را جایگاه یک متن قــرار دهد تا بتواند تصویرســازی خوبی از آن داشته باشد.» 

سیمونه رئا درباره این موضوع که آیا پیش از سفرشــان بــه ایران با تصویرگــران ایرانی آشــنایی داشــتند یا خیر؟ می‎گوید: «من چند تصویرگــر ایرانــی را قبل از ســفرم به ایران می‎شــناختم. با اکثر این تصویرگران از طریق نمایشــگاه بلونیا که هر سال در ایتالیا برگزار می‎شود، آشنا شدم و با برخی از آنها از طریق ایمیل ارتباط داشــتم. بعد از ســفر به ایران با دیــدن آثــار تصویرگــران ایرانــی ذهنیــت کامل‎تری از آثار آنان به دست آوردم.» 

سیمونه رئا درباره تفاوت‎های تصویرگری ایرانــی و ایتالیایــی و قرابت‎هایی که در آثار هنرمندان این دو کشور می‎توان یافت، اظهار می‎کند: «بارزترین تفــاوت در تصویرگری ایرانیــان و ایتالیایی‎ها این اســت که شــما از ســمت راست می‎نویسید و ما از سمت چپ و این موضوع در تصویرســازی برای متنی که می‎خواهیم ترســیم کنیم بســیار مهم است و منظــورم از ایــن ســخن این اســت که حتی تفاوت‎های بزرگ هم نمی‎تواند مسئله مهمی باشــد اینجا هم مانند ایتالیا کسانی هستند که عالی هســتند یکســری افراد در آینده عالی خواهند شد اما تفاوتی که من متوجه شدم در زمینه تصویرگری نبود بلکه تفاوت دو کشور ایران و ایتالیا بیشــتر از تصویرگری در زمینه تولید و انتشار کتاب متفاوت هستند.» 

تکنیک تصویرگران ایرانی قابل قبول است 

وی ادامه می‎دهد: «شــرایط تولید و انتشار کتاب و همچنین روش سرمایه‎گذاری در این زمینه در این دو کشور متفاوت است. در ایتالیا اکثر کتاب‎هایی که تصویرگری می‎شوند ظاهر متفاوت‎تری نسبت به کتاب‎های معمولی دارند و جلد کتاب کمی ضخیم‎تر و مشــخص است برای این کتاب بیشتر زحمت کشیده شده است و این نوع کتاب‎ها درآمدزایی متفاوت‎تری هم دارند اما در ایران کتاب تصویرســازی شده با شکل و شمایل خوب را هم دیدیم اما کتاب‎های بســیاری هــم بودند که تصویرســازی خوبی داشتند اما جلد و ظاهرشان دلچسب نبود.» وی دربــاره تصویرگــران ایرانــی هــم می گوید: «تصویرگــران ایرانی از نظر تکنیک ســطح بالایــی دارند، اما از نظر ایده نمی توان نظر داد زیــرا دو کشــور دارای دو فرهنــگ و دیــن متفاوت هستند.» 

سیمونه رئا درباره ایران نیز اظهار می‎کند: «ســفرم به ایران سفر توریستی نبود و از این نظر خوشــحالم زیرا در سفر توریستی شما را بــه جاهای خوب می‎برند، اما در ســفر کاری تجربه تعامل با آدم‎های مختلف برایت خاطره بهتری را رقم می‎زند.» دیدن یک شهر جنگ‎زده برایم شگفت‎آور بود وی دربــاره ســفرش به اهــواز و آبادان هم می‎گویــد: «کارگاه آموزشــی کــه در آبادان برگزار شــد خوب بود اما خاطــره‎انگیزترین قســمت این سفر دیدن بافت اصلی شهری بود که روزی جنگ در آن اتفاق افتاده بود، شهری کــه ما همیشــه آن را از تلویزیون می‎دیدیم و این بار از نزدیک شاهد بودیم چه اتفاقی برای ایــن شــهر رخ داده اســت. در تلفــن همراهم تصویــری از درختــی دارم کــه در جنــگ آسیب دیده اســت. این درخت تنه‎ای بزرگ و برگ‎هــای زیــادی دارد و در بدنــه آن یک ترکیدگی و ســوراخی وجــود دارد که به نظــرم از بدنــه آن یک گودزیــلا بیرون آمده است. این تصویر که همیشه در ذهنم می‎ماند.» 

ســیمونه رئا در پایان توصیــه‎ای نیز برای تصویرگــران ایرانی داشــت. وی تاکید کرد: «بــه تصویرگران ایرانی توصیه می‎کنم فقط بــر روی دیدن کارهــای تصویرگری تمرکز نکنند بلکه همه نوع آثار هنری را ببینید زیرا در ســایر اقســام آثــار هنری هــم یک عمق مفهــوم و بالغ‎ســازی وجــود دارد کــه بــه تصویرگران کمک می‎کند.» 

منبع: روزنامه بهار، یک اسفند 1395، صفحه 11