مهناز صبور متولد 20 مهر 1358 و فارغ التحصیل رشته ارتباط تصویری می باشد. فعالیت حرفه ای وی با سرپرستی گروه تصویرسازی قرمز در سال 1380 و برپایی نمایشگاه گروهی اسب در فرهنگسرای ارسباران آغاز شد. از وی تاکنون 13 عنوان کتاب و بیش از 200فریم تصویرسازی در مجلات کودک و نوجوان منتشر شده است. وی در طول سالهای 86 تا 90 به عنوان مدیر هنری در انتشارات من و کیمیا فعالیت داشته که حاصل آن 40 عنوان کتاب در زمینه ادبیات کودک و نوجوان می باشد. در سوابق حرفه ای وی همچنین همکاری با یونسکو، کانون پرورش فکری و آموزش و پرورش به عنوان مدرس و مربی هنر- همکاری با صدا و سیما و مجموعه کودکانه های خاله ستاره به عنوان انیماتور و همکاری با مجلات تخصصی هنر به عنوان نویسنده دیده می شود.آثار وی در نمایشگاههای گروهی متعددی از جمله نمایشگاه دنیای عجیب سال 93 به نمایش درآمده است.
مهناز صبور به تازگی وارد عرصه جدیدی از شاخه های هنرکاربردی شده است. وی یکی از بنیان گذاران استودیو نقش من می باشد. این استودیو با هدف ارائه نقوش تکرارشونده (Pattern) و احیا این هنر چندی است شروع فعالیت نموده است.

1-استودیو نقش من از چه زمانی فعالیت خودش رو آغاز کرد و دلیل به وجود آمدنش چه بود؟
استودیو نقش من فعالیت رسمی خودش را از پاییز 94 آغاز کرده و مجموعه ای بسیار نوپاست. یکی از مهمترین دلایل پیدایش این استودیو زمانی شکل گرفت که قراربود مقاله ای با عنوان هنر در زندگی بنویسیم. بعد از کمی تحقیق، فهمیدم اوضاع از چیزی که من فکر می کردم بدتر است و با وجود تعداد زیادی فارغ التحصیل که ما سالانه در زمینه های طراحی پارچه داریم، در بازار واقعی هم هیچ اثری از پارچه مناسب که خالق آن هنرمند ایرانی باشد وجود ندارد.
طراحی پترن یا نقوش تکرارشونده برای پارچه، تنها محدود می شود به چند مزون لباس و تولیدکننده محصولات خاص که این پارچه ها عموما از نقوشی چون مینیاتور و کاشی کاری دوره های پیشین بهره برده اند واگر کسی بخواهد پارچه ای با طرح متفاوت تهیه کند مجبور است از محصولات مشابه خارجی خریداری نماید .

-2درمورد فعالیتهای نقش من برای ما توضیح دهید.
استودیو نقش من در واقع رابط بین طراحان و تولیدکنندگان خواهد بود به این صورت که از یک طرف با معرفی بازار هدف و شاخصه های آن به طراحان کمک می کند، تا طرحهایی مناسب خلق نمایند و از طرف دیگر با ارائه مطلوب و متنوع طرحها به تولیدکنندگانی که به نحوی با محصولاتی چون پارچه و کاغذ نیاز دارند خدمات ارائه می دهد

3-آیا نقش من اولین استودیویی است که در ایران نقوش تکرارشونده را طراحی می کند؟
بله-دوستان زیادی در سالهای اخیر با ارائه آثار در قالب نقش یا نقوش به تولید محصول هنری می پردازند. اما تمامی برندها موجود یک ویژگی دارند: تولید و عرضه محصول با نقشی که به صورت انحصاری تنها در اختیار همان مجموعه قرار دارد و امکان استفاده از طرح برای سایر برندها وجود ندارد. اما در استودیو نقش من این طرح است که خرید و فروش می شود اگرچه در قالب محصولاتی چون پارچه، کاغذ و غیره ارائه می شود. برای مثال: طرحی در دسته بندی موضوعی آرشیو نقش من، در دسته ی خانه و آشپزخانه قراردارد. امکان سفارش پارچه برای یک برند تولیدکننده بسته محصولات پارچه ای در آشپزخانه با رنگ بندی متناسب با کاربری آن و همزمان امکان سفارش کاغذدیواری با رنگ بندی متفاوت برای یک طرح داخلی وجود خواهد داشت. حضور یک استودیو با این مختصات، تنوع نقوش را بالا برده و امکان تغییرات، دست طراحان را برای ارائه هرچه بهتر محصولات باز می گذارد.
از اهداف مهم دیگر این استودیو تلاش برای بالاتر بردن سطح کیفی آثار در قالب برگزاری ورکشاپ و کارگاههای یک روزه با حضور هنرمندان و هنرجویان و همچنین ارائه مقالات روز دنیا برای بالا بردن سطح علمی در وبلاگ و شبکه های اجتماعی نقش من می باشد.

4-مراحل طراحی نقوش تکرارشونده از ابتدا تا مرحله تولید به چه ترتیب است؟
طراح نقوش می تواند بدون در نظرگرفتن قوانین ای خاص به خلق اثر بپردازد و طرح خود را به نیروی فنی متخصص برای تبدیل به نقش تکرارشونده بسپارد و یا اینکه از ابتدا و با اشراف کامل به مختصات نقوش تکرارشونده، اثر خود را خلق کند. توصیه من به دوستان بخش دوم است زیرا هیچگاه یک نیروی اجرایی نمی تواند اثری به زیبایی یک هنرمند تولید کند اگرچه تمامی موارد اجرایی را رعایت کرده باشد. خلق اثر، اجرای کامپیوتری و ویرایش نهایی برای چاپ و در نهایت تهیه یک VCI برای پترن مراحل قبل از تولید می باشد.

5-آیا شما به تنهایی مدیریت نقش من را به عهده دارید یا به جز شما اعضاء دیگری هم در اداره استودیو، همراهیتان می کنند؟
دوستان هنرمند زیادی تا به امروز از این طرح استقبال کرده اند و با ارائه اثر خود به این مجموعه مارا حمایت کرده اند اما یکی از دوستانی که از ابتدا با من همراه بوده اند و در همان ملاقات های اول معلوم شد که این ایده به صورت همزمان در ذهن هر دونفر ما در حال شکل گیری بوده است، خانم ساناز فخرآذری هستند. ایشان نیز طراح و تصویرگر هستند و تجارب بسیار خوبی در حوزه تصویرگری برای تبلیغات و محصول دارند.
هرسوال جدیدی که در مسیر شکل می گیرد هر دو به یک پاسخ مشترک می رسیم و در جزئیات اجرا بسیار هم نظر هستیم. در حال حاضر من و ایشان به عنوان بنیان گذاران این استودیو مشغول فعالیت هستیم اما راه را برای دوستان طراحی که علاقمند هستند و دوست دارند به مجموعه ما به عنوان طراح اضافه بشوند باز گذاشته ایم و بسیار استقبال می کنیم. البته دوستان دیگری در بخشهای انفورماتیک، بازرگانی، تبلیغات و بین الملل با ما همراه هستند که مارا بسیار در پیدا کردن مسیر درست کمک و یاری رسانده اند.

6-تا به حال چقدر در به ثمر رساندن طرح ها به مرحله تولید موفق بوده اید؟ اگر پروژه ای در این رابطه انجام داده اید لطفا در موردش توضیح دهید؟
در مرحله اول بازار هدف ما برندهایی بودند که به نوعی با طرحی محصول سرکار داشتند و به تولیدات هنری در قالب کارگاههای کوچک مشغول بودند. به طور مثال برند کیف های دست ساز آزاده برای تولیدات خود از پارچه نقش دار استفاده می کرد که از تاریخ اول دی 94 محصولات خود را با پارچه هایی که توسط استودیو نقش من طراحی شده، تولید و نام طراح را در شناسنامه محصول خود درج می نماید.
اما استودیو نقش من علاوه بر ارائه آثار به تولیدکنندگان در قالب پارچه و کاغذ، به شیوه دیگری هم خدمات ارائه می کند. به این صورت که براساس هویت سازمانی مجموعه ها نقوش تکرارشونده ای را متناسب با کاربرد آنها طراحی می کند و آنها را برای تولید محصولات مورد نیازشان همراهی می کند. برای مثال: در کافه کتاب دورهمی، یک pattern  ایجاد شده که پس از تایید به لحاظ محتوای تصویری و مشخص کردن VCI نقش به صورت انحصاری در اختیار این مجموعه قرار می گیرد تا بر روی محصولاتی چون زیر لیوانی، ماگ، رومیزی ها و پیش بند و حتی ویترین و منوی این مجموعه به کار گرفته شود.

7-به نظر شما آثار تصویرگران تا چه اندازه می تواند در تولید نقوش تکرارشونده موثر باشد؟
طراحی نقوش یکی از مهمترین شاخه هایی است که در آن هنرمندان تصویرگر در دنیا به خلق اثر در آن می پردازند. هنرمندان تصویرگر بنامی چون Julia Rothman, Ingela Parrhenius و Helen Dardik و  بسیاری دیگر در این شاخه به موفقیت های چشمگیری در این زمینه دست یافته اند. در ایران با وجود اینکه تصویرگران خلاقی در این زمینه داریم اما متاسفانه تاکنون هنر تصویرگری نتوانسته اند بدرستی جایگاه خود را در این صنعت پیدا کنند.

8-چه عواملی باعث شد که شما به عنوان یک تصویرگر به این فعالیت تمایل پیدا کنید ؟ آیا تصویرسازی کتاب و مجلات برای شما جذاب نبوده یا دلیل دیگری داشته است؟
دلیل اصلی ورود من جذابیت این شاخه و کاربردی بودن آن و حضور پر رنگ هنر در زندگی بوده است. البته تصویرگری و روایت تصویری متن همیشه برای من جذاب بوده و هست اما بی مهری ناشرین، نواقص موجود در صنعت چاپ کتاب و نداشتن ارائه مطلوب محصول نهایی، عدم رعایت قانون کپی رایت و همچنین پایین بودن دستمزد تصویرگران سبب شده است که بسیاری از دوستان به تصویرگری کتاب و مجلات به عنوان حرفه ای اصلی نپردازند.

9-پیشنهاد شما برای کسانیکه می خواهند نقوش تکرارشونده را یاد بگیرند، چیست و از کجا باید شروع کنند؟
در شروع بسیار مشتاق بودم که اطلاعاتم را در این زمینه افزایش دهم اما هیچ مرجع مناسبی اعم از کلاسهای آموزشی و یا کتب و مقالات فارسی به روز پیدا نکردم و ناچارا به سراغ مقالات لاتین رفتم و با ترجمه آن شروع به یادگیری در این زمینه کردم. لذا پیشنهاد من به دوستان تصویرگر علاقمند این است که به تحقیق روی آثار تصویرگران فعال در این حوزه بپردازند. امیدوارم با هرچه پررنگ تر شدن این جریان بتوانیم قدمی موثر در  زمینه آموزش نیز برداریم.

10-اگر تصویرگران بخواهند با شما همکاری کنند به کجا باید مراجعه کنند؟ آیا استودیو نقش من مکانی برای رجوع دارد و یا دارای وبسایت است؟
سایت نقش من به زودی به صورت رسمی فعالیت خودش را آغاز می کند اما دوستان می توانند برای ملاقات حضوری به دفتر مرکزی ما در یوسف آباد و یا محل تشکیل کلاسهای آموزشی در اکباتان مراجعه کنند و یا از طریق شبکه های اجتماعی با ما در ارتباط باشند.

11-آیا تولید نقوش تکرارشونده می تواند از لحاظ درآمد و بازار کار موفق باشد؟
قطعا در حال حاضر و برخلاف گذشته نه چندان دور کشور ما در این حوزه بسیار فقیر است و من فکر می کنم اگر این استودیو تنها، شروع کننده این جریان هم باشد و دوستان هنرمند در این مسیر مارو حمایت کنند خیلی زود ایران به سالهای طلایی طراحی نقوش، باز خواهد گشت.

12-جرا از معادل فارسی نقوش تکرارشونده به جای Pattern Design استفاده می کنید؟
در لغت نامه ها معادل فارسی کلمه ی Pattern، طرح و الگو می باشد اما به دلیل اینکه این عبارت در دنیا مفهومی تازه یافته است که هنوز در زبان فارسی معادل درستی برای آن در نظر نشده است. در مقالات به ناچار این واژه را به کار می برم که البته می دانم عنوان مناسبی به لحاظ ساختار ادبی نیست اما امیدوارم با رشد این شاخه از هنرهای کاربردی در کشورمان فرهنگستان ادب و زبان فارسی، ترجمه صحیح این عبارت را در دستور کار خود قراردهد.

13-اگر ممکنه راجع به سایر فعالیت های خودتون به جز نقش من هم مختصرا توضیح بدهید.
قبل از شروع به کار استودیو نقش من تحقیقات زیادی در حوزه کسب و کار با بهره گیری از هنر تصویرسازی انجام دادم و در این مدت ایده های کسب و کاری زیادی را ثبت و یادداشت کردم و در حال حاضر دوستانی که علاقمند به فعالیت دراین زمینه باشند را هدایت و حمایت می نمایم. برای مثال با برندهای: برانت(طراحی گل و گیاه)، لاکی(نقش برجسته)، ماهی پرنده(طراحی لباس)، رویال(محصولات چوبی)، دی دول (عروسک های دست ساز) را از مراحل ابتدایی همراهی نموده ام و کارآفرینی با بهره گیری از هنرتصویرسازی یکی از مهمترین دغدغه های من در این روزهاست. همچنین برگزاری کارگاه های آموزش تصویرسازی کاربردی . در این کلاسها تصویرسازی کتاب، یکی از شاخه ها می باشد و طراحی نقوش، طراحی شخصیت، تصویرسازی برای مد و لباس، تصویرسازی تبلیغاتی و... نیز تدریس می شود.

و سخن آخر ؟
در سالهای اخیر دوستان هنرمندی که می خواسته اند در عرصه هنرهای کاربردی کاری انجام دهند از آثار هنرمندان دوره های پیشین مثل مینیاتور با کاشی کاری و... بهره گرفته اندکه بسیار هم زیبا و چشم نواز می باشد. اما از آنجا که در شاخه ای چون تصویرگری هنرمندان خلاق زیادی در ایران فعال هستند فکر می کنم بهتر است به جای استفاده مستقیما از این تصاویر در مصارفی چون لباس و طراحی داخلی به خلق آثار تازه و تولید محصول بپردازیم و با الهام از هنر گذشتگان آثار به روزتری را ارئه نماییم تا چون گذشته این هنر را در کشور خودمان توسعه و در سالهای بعد به واسطه تولید محصولات با نقوش ایران فرهنگ و هنرمان را به دنیا صادر کنیم. امیدوارم استودیو نقش من بتواند گامی موثر در این راه بردارد.

راه های ارتباط با استودیو نقش من:
دفترمرکزی: تهران، یوسف آباد، خیابان ابن سینا، نبش کوچه 37، واحد 4 تلفن: 88629525
مدرسه تصویرسازی: شهرک اکباتان، فاز2، بلوک7 تلفن: 4465232

سایت استودیو نقش من: Www.naghsheman.com    /      Info@naghsheman.com  
صفحه اصلی نقش من در اینستا: Insta:Mypattern  
صفحه مرجع آرشیو نقوش در اینستا: Insta:Mypatternarchive
صفحه مدرسه تصویرسازی در اینستا: Insta:illustrationschool
کانال تلگرام:  http://telegram.me/mypattern

طرح مصاحبه از لیدا معتمد

تمامی تصاویر و مطالب مصاحبه با اجازه مهناز صبور در سایت دنیای عجیب قرار داده شده است.